Aloe vera, de wetenschap

In de afgelopen decennia is er veelvuldig onderzoek gedaan naar diverse ingrediënten van de aloe vera plant. Bekend is dat de plant meer dan 200 verschillende stoffen bevat. Alleen al door logisch te kijken en onderzoek per stof te isoleren kun je dus al veel ‘weten’ over de kenmerken van aloe vera dranken. Inmiddels zijn er steeds meer wetenschappelijke onderzoeken waar in deze blog een aantal zijn genoemd.

In 2019 is in Phytomedicine een artikel gepubliceerd met de naam “Therapeutic potential of Aloe vera – A miracle gift of nature. In dit artike l wordt een overzicht gegevens van de diverse stoffen en hun werkzaamheid Een samenvatting van de belangrijkste effecten:

Anti-oxidant werking van aloe vera.
Er zijn een aantal belangrijke ingredienten in de aloe vera aangetoond waarvan bekend is dat ze specifiek werken als een anti-oxidant. De belangrijkste zijn onder andere Glutathion peroxidase (GPx) en superoxide dismutase (SOD), daarnaast zijn vitamine E en caretonoiden gevonden. Verder nog vitamine C en flavonoiden en een specifieke phenolic anti-oxidant. Door deze specifieke stoffen is het niet raar dat veel mensen over de jaren heen hebben gerapporteerd ze zich beter voelen en meer energie krijgen omdat de vrije radicalen effectief worden verminderd. Inwendig gebruik van aloe vera zorgt dus vooral voor meer energie die beschikbaar komt om inwendige processen te ondersteunen.

Anti-ontsteking werking
In het genoemde onderzoek zijn diverse methoden uitgevoerd en bekeken met aloe vera die op verschillende wijzen zijn ge-extraheerd uit de aloe. Zuivere aloe vera heeft altijd de voorkeur boven allerlei extracties omdat er op die manier de natuurlijke en vooral de synergistische werking is en blijft. Voor onderzoek is het wel interessant om naar specifieke details te kijken. Enkele uitkomsten zijn bijvoorbeeld; prostaglandine productie wordt verlaagd (mindere ontsteking) en de leucocyten infiltratie wordt juist verhoogd (betere werking). Macrofagen worden gemoduleerd (meer rust) en er is vermindering van de IL-8, IL-6 en IL-1 en TNF alfa activiteit (ook meer rust op het systeem). Bij ernstig getraumatiseerde ratten met cerebrale ischemie (ernstig hersenletsel) is gebleken dat de schade werd verminderd en dat de herstel capaciteit verbeterde.
In laboratorium onderzoeken wordt vaak gekeken naar de murine macrofage cell-line en de aloe vera geeft daar een sterke anti-inflammatoire werking aan. In een klinische studie bij mensen met aphthous stomatitis (kleine blaasjes in de mond, lippen en wangen) is duidelijk geworden dat het de pijn en de herstel tijd vermindert. Wondjes op heel veel diverse plekken (mond, keel, slokdarm) kunnen zo sneller en met minder pijn herstellen.

Anti-microbiele werking
Al sinds 2008 is aangetoond dat de aloe vera gel zowel goed werkt tegen gram-negatieve als gram-positieve bacterien, deze werking is mild en er zijn geen tot weinig bijwerkingen gevonden. Een specifiek ingredient, anthraquinone, is effectief werkzaam als anti-microbiele ondersteuner. Dit specifieke ingredient lijkt op een stof die tetracycline wordt genoemd en die net als voornoemde stof in specifieke bacterien de groei remt. Vooral een activiteit specifiek tegen een overmaat van e-coli bacterien is gevonden en gebleken effectief te zijn. Een andere specifieke werking van de aloe vera is die tegen de Helicobacter pylori (maagbacterie) hierdoor kan het maagzuur verbeteren waardoor de hele werking van de darm verbeterd door een lagere pH. Ook de effectiviteit tegen Pseudomonas is genoemd. Zo kunnen ook de longen worden ondersteund door het gebruik van aloe vera dranken. In het review artikel staan nog een aantal specifieke aspecten genoemd waarvan de anti-Candida werking er een is.

Anti-malaria activiteit
Tussen 2002 en 2004 zijn een aantal studies geweest die hebben aangetoond dat de aloe ook een anti-malaria werking heeft. Sommige specifieke plantsoorten zijn hiervoor onderzocht. Vooral voor jonge kinderen is dit belangrijk omdat de aloe vera dranken voor heel jonge kinderen (en babies) veilig zijn voor dagelijks gebruik.

Antivirale activiteit
Vooral de stof acemannan wordt hier specifiek genoemd. Het gaat om de stimulatie van macrofagen, monocyten, anti-bodies en T-cellen. Dit zijn heel specifieke onderdelen van ons immuunsysteem die zowel in de specifieke afweer als het aangeboren immuunsysteem aanwezig zijn. De CD4 count wordt geactiveerd zoals dat wordt aangegeven in de wetenschappelijke studies. Er zijn onderzoeken die aantonen dat herpes virussen, influenca en pseudorabies worden vermindert. Vooral interessant is dat is aangegeven dat het cytomegalovirus en specifieke anthraquinones die actief zijn tegen envelop virussen (zoals Corona).

Anti-diabetisch
Er zijn diverse routes onderzocht waarbij aloe vera een positief effect heeft op de ontwikkeling en de herstel capapciteit van diabetes alleen. Een gezonde voeding waarbij de pancreas (eilandjes van Langerhans) zo min mogelijk wordt belast geeft een extra goede aanvulling hierin. Wat staat er zoal beschreven over de rol van aloe vera hierin.
Aloe vera vermindert de bloed glucose levels en zorgt ervoor dat de vetzuren levels stabiliseren. Daarnaast vermindert aloe vera in een grote mate de viscerale vettissues omdat de expressie van glucose- en vetgenen worden gevarieerd. De insuline gevoeligheid wordt verhoogd door de activatie van AMP en AMPK. Daarnaast worden de PPAR-Y en de AMPK genen geactiveerd zodat er een anti-diabetische werking vanuit gaat. Er worden nog een aantal specifieke caracteristieken genoemd waarvan er een is waarbij ook de anti-oxidant pathway middels verbetering van de glutation status.
De chroom in de aloe vera zorgt voor een toename van het aantal insuline receptoren en verbeterd de insuline binding aan de receptor waardoor de insuline gevoeligheid weer verbeterd.
De aloe zorgt ook voor verhoogde regulatie (up regulation) van de GLUT4-receptor, mogelijk is dit ook nog een extra mechanisme waardoor de bloedsuikers verlaagd worden bij diabetes patiënten.
In een studie bij ratten is zelfs gevonden dat de HDL-levels worden verhoogd en de LDL-levels worden verlaagd door het gebruik van aloe vera.

Lever ondersteuning
Voor de lever zijn 2 werkingsmechanismen gevonden in ratten studies. De eerste is de lever beschermende factor na een lever beschadiging. De tweede is het feit dat de uitscheiding van spijsverteringsenzymen (bile-acids) verbeterd na gebruik van aloe vera gels.

Anti-tumor werking
Er zijn diverse stoffen in de aloe vera die op verschillende manieren de cel-dood beinvloeden. De genoemde onderzoeken zijn gedaan in een laboratorium op diverse cellen en op ratten.
Recente studies noemen vooral de glyco-proteines en polysacchariden die de immuunrespons stimuleren.
Acemannan is veel genoemd in de onderzoeken. Deze stof staat bekend zijn immuno-modulatoire werking en helpt daardoor als anti-timor activator.
Een ander onderzoek geeft aan dat de polysacchariden in de aloe bij levercellen (samen met chemo) de bijwerkingen vermindert en de effectiviteit vergroot.
Een ander onderzoek waarbij een baarmoeder tumor is behandelt is aangetoond dat een specifiek moment van de tumorcel-deling (de S-phase) werd gestopt en de a-poptose (celdood) werd in gezet.
Op darmkanker cellen zijn in een laboratorium ook diverse onderzoeken uitgevoerd. Ook in deze onderzoeken worden in diverse delingsfases van de tumor-celding een stop ingezet en de a-poptose geactiveerd dit zijn heel duidelijke aanwijzingen voor de anti-tumor werking van aloe vera. Daarnaast is ook nog bekend dat aloe-emodin de mitrochondrien van een tumorcel blokkeert waardoor de tumorcel niet kan vermeerderen.

Gebruik op de huid
Om vocht in de huid vast te kunnen houden worden op grote schaal inmiddels diverse aloe vera toevoegingen gebruikt. Vooral de diverse aminozuren die in de aloe vera aanwezig zijn zorgen voor het vasthouden van het vocht en zorgen ook voor het dieper kunnen inbrengen van de diverse werkstoffen. Genoemde aminozuren zijn; histidine, arginine, threonine, serine, glycine en alanine. Er is ook onderzocht dat aloe vera de huid kan herstellen van stralingsschade. Daarnaast promoot de aloe vera metallothionine waardoor een anti-oxidant werking van de huid wordt gestimuleerd. En stimuleert daardoor ook de SOD en de GPx in de huidcellen zoals eerder genoemd. Aloe zorgt er ook voor dat de huid meer elastine en collageen gaat aanmaken zodat de huid sterker en elastischer wordt en er dus minder rimpels ontstaan.

Wond herstel
Diverse studies die al vanaf 1999 lopen is aangetoond dat er sneller herstel is van de wond en dat de wond over het algemeen vochtig blijft met het gebruik van de aloe vera gel en dat collageen snel hersteld. Ook de vermindering van ontstekingsmechanismen is aangetoond bij het gebruik van aloe vera gel.

Andere werkingsmechanismen
Overige effecten van de aloe vera gel zijn, immuunboosting, vermindert de vetten in het bloed, windafdrijvend, antiseptisch, vochtafdrijvend en bevat specifieke maagstimulerende stoffen. De aloe vera drank wordt onder andere gebruikt voor; maagklachten, afwezigheid van menstruatie, brandwonden, kolieken, verhoogde adenosine gehaltes, lever afwijkingen, miltafwijkingen, constipatie, de duur van de cyclus, buiktumoren, vocht vasthouden, ischias, spit en winderigheid. In ayurvedische formules is het gebruikt als appetizer (meer smaakgevend), zuiverend, stimulerend voor een normale menstruatie en als anti-infectie middel bij hoest, keelpijn, aambeien, zwakheid, kortademigheid, astma en geelzucht.

Annette ter Heijden is orthomoleculair therapeut (kPNI) en co-auteur van ‘Koken Zonder Pakjes’ en ‘Proef je Roots.’ Samen met Jolanda Dorenbos heeft ze de opleiding voor therapeuten DarmExpert opgericht. Bovenstaande wijsheden heeft zij, als naslagwerk en in receptvorm, verwerkt in het kookboek ProefjeRoots. Voor persoonlijke begeleiding m.b.t. voeding kun je meer informatie vinden op FysikosVoeding

Deze weblog mag worden hergebruikt onder vermelding van bron: Annette ter Heijden, auteur “Koken Zonder Pakjes” en “Proef je Roots” eigenaar van FysikosVoeding en opleider “DarmExpert”