Diabetes en darmen, is er een relatie?

Gelukkig is er steeds meer logica die wordt onderbouwd door wetenschappelijke studies. Dat er een relatie is tussen specifieke darm bacteriën en het ontwikkelen van diabetes Type 1 en 2 wordt langzaam aan steeds meer onderzocht.  

Welke onderzoeken zijn er gedaan?
In een review artikel in de BMJ (British Medical Journal) dat is gepubliceerd in 2016 wordt een overzicht gegeven van de stand van zaken van dat moment. Er zijn 232 referenties genoemd om de gegevens in het artikel te onderbouwen. Het volledige artikel is bijgesloten zodat je ook de 232 referenties zelf kunt doornemen als je dat wilt.

Wat zijn de belangrijkste gegevens?
Variatie in darmbacterien is een van de belangrijkste gegevens. Hoe meer bacterie-variatie er in de darm aanwezig is hoe minder risico een persoon heeft op het ontwikkelen van laag-gradige ontstekingen. De laag-gradige ontstekingen zetten een cascade van veranderingen in het lichaam in werking waardoor op den duur overgewicht en diabetes kan ontstaan. Het organiseren van variatie in darmbacterien doe je door bijvoorbeeld het eten van groentevezels, het gebruik van vette vis en het consumeren van voldoende eiwitten. Aan de andere kant is juist gebleken dat het eten van geraffineerde suikers en varkensvlees meer ontstekingsreacties in de darm en het totale lijf tot stand brengt.

Zijn er specifieke bacteriën te veel of te weinig?
Akkermansia muciniphila en Lactobacillus zijn stoffen die als ze in de juiste hoeveelheid in de darm aanwezig zijn ervoor kunnen zorgen dat ontstekingen worden geremd. Daarnaast is ook duidelijk dat als Akkermansia in voldoende mate in de darm aanwezig is dit ook een vermindering van overgewicht geeft. Door gezonde en gevarieerde voeding kun je deze bacteriën in je darm zelf optimaliseren.
Ook Bifido bacterien en Faecalibacterium prausnitzii zijn belangrijk gebleken in het verbeteren van de lichamelijk conditie en worden in een goede darmtest zeker meegenomen. Vaak is er alleen maar een tekort van de juiste bacterien aanwezig, de voeding kan dat relatief snel herstellen als er niet een al te grote disbalans is. Soms zitten er vele onderliggende oorzaken onder, dan is vaak een uitgebreide aanpak nodig. Metingen doen in de ontlasting op deze bacteriën is niet heel ingewikkeld en kan met een goede kwaliteit ontlastingstest worden uitgevoerd.

Hoe zit dat dan met Diabetes?
Er is nu zelfs gevonden dat bij babies die via een keizersnee ter wereld worden gebracht er een verandert microbioom is (darmbacterien) en dat het doordaar zelfs mogelijk is om sneller diabetes type 1 te ontwikkelen. Aan de andere kant is het ook zo dat als de voeding zodanig zorgt voor variaties in het microbioom (door vetten, eiwitten en groente vezels) dat dit risico reduceert omdat de darmbacterien worden verandert.
Bij type 2 diabetes is vooral de voldoende aanwezigheid van Akkermansia muciniphila van groot belang. Deze zorgt (bij voldoende aanwezigheid) in de darm voor het produceren van butyraat (mits de persoon vette vis eet) en kan er zo voor zorgen dat er minder ontstekingsproducerende stoffen worden gemaakt. Relatief hoge hoeveelheden van butyraat zijn gezond voor de persoon, terwijl lage hoeveelheden worden aangetroffen bij personen met laag-gradige ontstekingen. Deze situatie kan ervoor zorgen dat op den duur een insuline resistentie kan ontstaan waardoor er een mogelijkheid ontstaat op het ontwikkelen van diabetes type 2.

Wat kun je zelf doen?
Zoals gezegd veel. In het onderzoek kwam naar voren dat je de bacteriën in je darm al met 3 tot 5 dagen met voeding kunt beïnvloeden. In de praktijk zie ik dat ook bij veel klanten. De voeding aanpakken kan relatief snel voor verbetering zorgen. Vanuit mijn ervaring als DarmExpert zie ik ook heel veel mensen met grotere disbalansen die met voeding alleen niet meer opgelost kunnen worden. Onderliggende onderzoek is dan heel zinvol en noodzakelijk. In de ontlastingsonderzoeken worden hierboven genoemde bacteriën gemeten en kan er dus een specifiek plan van aanpak gemaakt worden per persoon. Als je wilt weten of je darm aanwijzingen geeft of je wel of niet Diabetes aan het ontwikkelen bent is een ontlastingsonderzoek zeker zinvol.

Referenties:
Gut microbiota, obesity and diabetes BMJ Journal Review article
https://pmj.bmj.com/content/92/1087/286

Annette ter Heijden is orthomoleculair therapeut (kPNI) en co-auteur van ‘Koken Zonder Pakjes’ en ‘Proef je Roots.’ Samen met Jolanda Dorenbos heeft ze de opleiding voor therapeuten DarmExpert opgericht. Bovenstaande wijsheden heeft zij, als naslagwerk en in receptvorm, verwerkt in het kookboek ProefjeRoots. Voor persoonlijke begeleiding m.b.t. voeding kun je meer informatie vinden op FysikosVoeding  

Deze weblog mag worden hergebruikt onder vermelding van bron: Annette ter Heijden, auteur “Koken Zonder Pakjes” en “Proef je Roots” eigenaar van FysikosVoeding en opleider “DarmExpert”